Badania pokazują, że kwas foliowy ma korzystny wpływ zarówno na mężczyzn, jak i kobiety. Jest on niezbędny do zachowania męskiej płodności i chroni dziecko przed wadami wrodzonymi.
Kwas foliowy, zwany również folacyną lub witaminą B9, należy do witamin grupy B. Jest rozpuszczalny w wodzie, można go pozyskać wyłącznie z jedzenia.
Organizm nie potrafi magazynować kwasu foliowego i musi go ciągle uzupełniać.
Obecność kwasu foliowego ma duże znaczenia dla płodności i rozwoju płodu. Wytwarzanie kwasu nukleinowego zależy od wystarczającego zapasu kwasu foliowego. Kwas nukleinowy jest podstawowym składnikiem RNA (kwasu rybonukleinowego) i DNA (kwasu deoksyrybonukleinowego).Ponieważ jest on niezbędny w procesie podziału komórek, organizm potrzebuje go przez cały czas.
Dlatego włąśnie brak kwasu foliowego może prowadzić do zmian genetycznych plemników i zarodka.

Badanie kliniczne: Kwas foliowy może mieć wpływ na gęstość nasienia i koncentrację plemników
W 2001 roku przeprowadzono badanie którego celem było zbadanie wpływu kwasu foliowego na parametry nasienia w grupie palących i niepalących mężczyzn. Wallock i jego współpracownicy przeanalizowali krew i próbki nasienia pobrane od 24 niepalących i 24 palących mężczyzn1. Zmierzyli oni poziom homocysteiny i kwasu foliowego w plazmie nasienia i osoczu krwi oraz gęstość nasienia i koncentrację plemników.
Rezultaty
Wyniki badania były następujące:
- U wszystkich uczestników badania całkowita ilość kwasu foliowego w nasieniu była średnio 1,5 razy większa niż w osoczu krwi. Fakt ten wskazuje na to, że kwas foliowy jest potrzebny w plazmie nasiennej w większych ilościach.
- U palaczy ilość kwasu foliowego była niższa niż u niepalących.
- Mężczyźni z większą zawartością kwasu foliowego w plazmie nasiennej mieli większą gęstość nasienia i koncentrację plemników.
Wyniki te zgadzają się z wynikami innych badań, które wykazały, że palenie obniża poziom kwasu foliowego w organizmie2. Rola, jaką kwas foliowy odgrywa w rozwoju i przetrwaniu nowych komórek tłumaczy, dlaczego obniżona koncentracja plemników i niska gęstość nasienia wiążą się z niską zawartością kwasu foliowego w plazmie nasiennej.
Badanie kliniczne: Wpływ kwasu foliowego na aneuploidię plemników
Aneuploidia (nieprawidłowości chromosomowe3) oznacza, że ilość chromosomów w komórce jest nieparzysta. Może ona zawierać jeden za mało albo jeden za dużo chromosom. Aneuploidia jest częstą przyczyną różnego rodzaju schorzeń genetycznych. Może powodować wady wrodzone i niektóre rodzaje raka.
W 2007 roku przeprowadzono badanie na temat wpływu cynku, kwasu foliowego i przeciwutleniaczy (witamin A, C i beta karotenu) na częstotliwość występowania aneuploidii w ludzkim nasieniu4. Pod kątem występowania aneuploidii przebadano 98 próbek nasienia pobranych od niepalących, zdrowych mężczyzn. Za pomocą kwestionariusza mężczyźni ci udzielili informacji na temat dziennego spożycia witaminy C, witaminy E, beta karotenu, cynku i kwasu foliowego. W analizie wzięto pod uwagę zmienne towarzyszące.
Rezultaty
Wyniki badania były następujące:
- Nasienie mężczyzn spożywających więcej kwasu foliowego wykazywało mniej nieprawidłowości chromosomowych w porównaniu z mężczyznami spożywającymi go w mniejszych ilościach.
- Nie znaleziono związku pomiędzy spożyciem cynku i przeciwutleniaczy a aneuploidią nasienia.
Powyższe wyniki można wyjaśnić rolą, jaką odgrywa kwas foliowy w wytwarzaniu kwasu nukleinowego. Niski poziom kwasu foliowego powoduje, że zdolność organizmu do syntezy RNA i DNA maleje. To z kolei prowadzi do przemieszczenia genetycznego i wpływa na rozwój plemników. Jako że plemniki, aby w pełni dojrzały, potrzebują trzech miesięcy, jakikolwiek poważny niedobór kwasu foliowego może negatywnie wpłynąć na ich rozwój
Badanie kliniczne: Wpływ kwasu foliowego na poprawę męskiej płodności
W Holandii, Wong i jego współpracownicy zbadali wpływ stosowania kwasu foliowego i siarczanu cynku na parametry nasienia5. Przeprowadzili oni trwające 26 tygodni, kontrolowane za pomocą placebo, badanie interwencyjne z podwójną ślepą próbą. Wzięło w nim udział 108 płodnych mężczyzn oraz 103 mężczyzn o obniżonej płodności.
Uczestnikom w sposób losowy podawano kwas foliowy i placebo, siarczan cynku i placebo, kwas foliowy i siarczan cynku lub dwa placebo. Dzienna dawka siarczanu cynku wynosiła 66 mg, zaś dzienna dawka kwasu foliowego 5 mg (5,000 μg). Przed rozpoczęciem eksperymentu i po jego zakończeniu wykonano badanie nasienia.
Rezultaty
Wyniki badania były następujące
- W grupie mężczyzn o obniżonej płodności, po podawaniu kwasu foliowego i siarczanu cynku, nastąpił 74% wzrost liczby zdrowych plemników.
- U płodnych mężczyzn, po przyjmowaniu kwasu foliowego i siarczanu, również nastąpił wzrost koncentracji plemników.
Badanie to pokazało, że odpowiednia ilość kwasu foliowego jest konieczna do utrzymania prawidłowej koncentracji plemników. Przyjmowanie kwasu foliowego razem z innymi pierwiastkami śladowymi, takim jak cynk, może poprawić płodność.
Kwas foliowy i ciąża

Kwas foliowy odgrywa istotną rolę w rozwoju płodowym. Jest on niezbędny w procesie podziału komórek i wzrostu. Jest także konieczny do syntezy DNA i RNA oraz do rozwoju zdrowych czerwonych krwinek.
Niedobór kwasu foliowego może prowadzić do wad rozwojowych mózgu, rdzenia kręgowego i cewki nerwowej. Wiele z tych wad rozwija się, zanim kobieta zda sobie sprawę, że jest w ciąży. Dlatego właśnie należy zwiększyć spożycie kwasu foliowego przed podjęciem prób zajścia w ciążę.
W Wielkiej Brytanii naukowa Rada Doradcza do spraw Żywienia (Advisory Committee on Nutrition) zaleca kobietom planującym zajść w ciążę codzienne przyjmowanie 400 µg kwasu foliowego. Powinien on być również spożywany przez pierwszy trymestr ciąży. Kobiety, których wcześniejsze ciąże dotknięte były wadami rozwojowymi, powinny przyjmować 5 mg dziennie przed zajściem w ciążę oraz przez pierwszych 12 tygodni ciąży. Dzięki temu prawdopodobieństwo wystąpienia wad cewki nerwowej może zostać zredukowane nawet o 75% 6.
Żywność bogata w kwas foliowy
Produkty będące bogatym źródłem kwasu foliowego to: jaja, soczewica, sałata, mleko, groszek, szparagi, drożdże do pieczenia, brokuły, pszeniczny chleb razowy, szpinak, pomarańcze, brukselka, kapusta, kalafior i nerki .
Niedobór kwasu foliowego jest rozpowszechniony i dotyczy 85% populacji. Z tego powodu niektóre kraje, takie jak na przykład Stany Zjednoczone czy Szwecja pozwalają na wzbogacanie kwasem foliowym podstawowych produktów żywnościowych (produktów mlecznych, mąki i jaj).
Podsumowanie
Zarówno mężczyźni, jaki i kobiety potrzebują kwasu foliowego do zachowania płodności. Kwas foliowy jest niezwykle istotny z punktu widzenie męskiej płodności, ponieważ wspiera on ilość, koncentrację, morfologię i budowę plemników. Badania wykazały, że regularne przyjmowanie kwasu foliowego obniża występowanie wad genetycznych w nasieniu.
Dla kobiet chcących zajść w ciążę kwas foliowy jest niezbędny, ponieważ chroni on płód przed wadami rozwojowymi rdzenia kręgowego, mózgu i cewki nerwowej. Kobiety powinny przyjmować kwas foliowy w postaci suplementu diety przed zajściem w ciążę oraz przez przynajmniej trzy pierwsze miesiące ciąży.
Wykorzystanie kwasu foliowego dla poprawy płodności

Kwas foliowy to mikroelement o silnym działaniu poprawiającym męską płodność. Jest on jednak równocześnie tylko jednym z tak zwanych nutroceutyków oddziaływających na płodność. Choć w pozytywny sposób wpływa na płodność, to nie chroni on komórek spermy przed stresem oksydacyjnym.
Badania kliniczne wielokrotnie wykazały, że
Dlatego właśnie porównaliśmy 18 męskich suplementów diety w przejrzystym zestawieniu.
Więcej substancji odżywczych polepszających jakość nasienia
Bibliografia
- “Wallock L. et.al. (2001). Low seminal plasma folate concentrations are associated with low sperm density and count in male smokers and non-smokers. Fertility and Sterility, Volume 75, (pp. 252-9).” ↩
- “Gabriel, H. et.al. (2006). Chronic cigarette smoking is associated with diminished folate status, altered folate form distribution, and increased genetic damage in the buccal mucosa of healthy adults. The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 83, Issue 4, (pp. 263).” ↩
- „http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12735865” ↩
- “Young, S. et.al (2007). The association of folate, zinc and antioxidant intake with sperm aneuploidy in healthy non-smoking men. Human Reproduction, Volume 23, Issue 5, (pp. 1014-1022).” ↩
- “Wong, W. et.al. (2002). Effects of folic acid and zinc sulfate on male factor subfertility: a double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Fertility and Sterility, Volume 77, Issue 3, (pp. 491-8).” ↩
- “Holmes, L. et.al. (1997). Teratology Society Consensus Statement on Use of Folic Acid to Reduce the Risk of Birth Defects. Teratology, Volume 55 381 (1997).” ↩
- „http://humupd.oxfordjournals.org/content/14/3/243.full” ↩
- „Imhof, Martin et al., “Improvement of sperm quality after micronutritient supplementation” ↩