Badanie nasienia polega na ocenie kilku najważniejszych właściwości spermy danego mężczyzny. Pomaga ono w oszacowaniu płodności mężczyzn, zarówno tych którzy chcą spłodzić potomka, jaki i tych którzy chcą sprawdzić efektywność zabiegu wazektomii.
Badanie to, uwzględniając wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczące płodności, pokazuje statystyczną płodność mężczyzny w danym momencie. Chociaż może ono dostarczyć ważnych danych, to nie jest jednak w stanie udzielić odpowiedzi na temat przyczyn męskiej bezpłodności.
Nasienie można zbadać na dwa sposoby: w domu, za pomocą specjalnego zestawu do badań lub w laboratorium. Zestaw do badań w domu jest w stanie określić tylko kilka podstawowych parametrów nasienia i jest trudny w użyciu. Wyniki uzyskane za pomocą takiego zestawu mogą posłużyć za punkt wyjścia, jednakże nie mogą zastąpić pełnego badania przeprowadzonego w laboratorium przez specjalistów zajmujących się bezpłodnością.
Nasienie można pobrać wykonując nacięcie najądrza, poprzez masturbację, można je też zebrać w prezerwatywie bądź za pomocą stosunku przerywanego. Z tych wszystkich metod najczęściej wykorzystywaną jest masturbacja. Sposób pobrania nasienia oraz metoda jego badania mogą w znaczącym stopniu wpłynąć na rezultaty.
Jakie parametry oceniane są w trakcie badania nasienia
W trakcie badanie nasienia przeważnie mierzy się
- koncentrację plemników, czyli ich liczbę w 1ml ejakulatu (więcej),
- morfologię plemników, czyli ich kształt i budowę (więcej)
- ruchliwość plemników (zdolność do poruszania się do przodu) (więcej),
- koncentrację białych krwinek,
- poziom fruktozy w nasieniu (więcej),
- całkowitą objętość nasienia (więcej),
- pH (więcej),
- czas upłynnienia (więcej)

Wiele różnych czynników takich jak dieta, uraz jąder, wysoka temperatura i promieniowanie1 może w znacznym stopniu wpłynąć na wyniki badania nasienia. Rezultaty badań pojedynczego mężczyzny mogą na przestrzeni czasu istotnie się od siebie różnić2. Badanie zakończone wynikiem gorszym od normy powinno być potwierdzone poprzez wykonanie dwóch kolejnych badań od dwóch do czterech tygodni później3.
Znaczenie wyników dla bezpłodności
Ponieważ ludzka płodność opiera się na prawdopodobieństwie, parametry nasienia oceniane w trakcie badania stanowią tylko niektóre z elementów składających się na jakość nasienia.
Przyjmuje się, że do 30% mężczyzn mających prawidłowe wyniki badania, ma nasienie niespełniające swojej funkcji4 i dlatego mężczyźni ci będą mieli trudności ze spłodzeniem dzieci. Z kolei zaś mężczyźni ze słabymi wynikami nasienia mogą zostać ojcami, ponieważ nawet mała szansa może okazać się wystarczająca5
Według wytycznych brytyjskiej organizacji NICE (Narodowy Instytut Zrowia i Opieki), „umiarkowana bezpłodność męska” występuje wtedy, gdy dwa lub więcej badań wykazała, że jeden lub więcej parametrów nasienia wynosi mniej niż piąty percentyl, czyli znajduje się w dolnych 4%. W takiej sytuacji, zgodnie z wytycznymi NICE, szansa na zajście w ciążę w sposób naturalny, czyli poprzez stosunek seksualny w okresie kolejnych dwóch lat, jest zbliżona do szansy osób cierpiących na łagodną endometriozę6.
Wnioski
Pomimo, że pojedyncze badanie nasienia nie przesądza o niczym, wykonanie go jest niezbędne, aby oszacować męską płodność. A co za tym idzie, również szanse danej pary na posiadanie biologicznych potomków. Konieczne jest, aby pacjenci zdawali sobie sprawę ze znaczenia badań, jak również z ograniczonej możliwości interpretacji ich wyników.
Jak w naturalny sposób poprawić męską płodność?
Proces produkcji nasienia jest szczególnie wrażliwy na czynniki zewnętrzne. Do takowych można zaliczyć: urazy (ciepło, fizyczne uszkodzenie), ilość energii i składników odżywczych dostarczanych do komórek będących „w trakcie budowy” jak również stres oksydacyjny.
Badania pokazały, że stres oksydacyjny jest najprawdopodobniej najważniejszą przyczyną męskiej bezpłodności i uszkodzeń DNA. Na szczęście można temu dość łatwo zaradzić. Setki prac naukowych jednoznacznie wykazało, że jakość nasienia można poprawić nawet czterokrotnie spożywając konkretne przeciwutleniacze i mikroelementy takie jak: L-karnityna, L-arginina czy glutation.
Spożywanie tych składników odżywczych to podstawowy element terapii każdej pary, która chce szybciej „zajść w ciążę”, jaki i uchronić DNA mężczyzny przed stresem oksydacyjnym.

Kiedy powinno się rozważyć przyjmowanie mikroelementów?
W przeszłości specjaliści zajmujący się bezpłodnością zalecali zarówno kobietom, jak i mężczyznom wielomiesięczne przyjmowanie mikroelementów jako standardowego przygotowania do zabiegu in vitro oraz innych metod leczenia bezpłodności. Obecnie, z powodu ich udowodnionej efektywności i niskiej ceny, coraz częściej zaleca się je wszystkim mężczyznom starającym się o dziecko, a w szczególności tym, którzy mają 35 lat bądź więcej.
Jakie korzyści przynosi przyjmowanie suplementów diety wspomagających męską płodność?
- Przy cenie wynoszącej mniej niż 220 zł miesięcznie ich koszt jest dość niski, szczególnie w porównaniu z wysokimi i nieprzewidywalnymi kosztami metod sztucznego zapłodnienia, jak na przykład zabiegu in vitro jak i również pośrednimi kosztami zajścia w ciążę.
- Suplementy skutecznie poprawiają główne parametry nasienia: koncentrację plemników, ich ruchliwość, morfologię, objętość nasienia oraz chronią DNA przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
- W ich skład wchodzą bezpieczne substancje odżywcze o udowodnionej skuteczności. Nie powodują one żadnych efektów ubocznych.
- Mają one również inne dobroczynne działanie, na przykład wspomagają funkcjonowanie układu odpornościowego.
Wszystkie preparaty wspomagające męską płodność
Bibliografia
- „Agarwal et.al. (2009) Effects of radiofrequency electromagnetic waves (RF-EMW) from cellular phones on human ejaculated semen: an in vitro pilot study, Fertility and Sterility, Volume 92, issue 4, (pp.1318-25)” ↩
- „”Adequate Analysis Frequency”. Kokopelli Technologies. 2007. Retrieved 2007-08-11″ ↩
- „Weschler, Toni (2002). Taking Charge of Your Fertility(Revised ed.). New York: HarperCollins. p. 189. ISBN 0-06-093764-5″ ↩
- „Understanding Semen Analysis. Stonybrook, State University of New York. 1999. Retrieved 2007-08-05” ↩
- „Essig, Maria G.; Edited by Susan Van Houten and Tracy Landauer, Reviewed by Martin Gabica and Avery L. Seifert (2007-02-20). „Semen Analysis”. Healthwise. WebMD. Retrieved 2007-08-05” ↩
- „Fertility: assessment and treatment for people with fertility problems” ↩